Zen

Zenmeditatie bij de kapucijnen

De kapucijnen kennen al vele jaren een eigen zengroep. Deze groep is zelfsturend, waarbij enkele van de leden afwisselend de leiding nemen. Samen bewandelen wij de spirituele zenweg.

Zin zoeken, zen en meditatie

Maakbaarheid en denken in termen van rendement domineren onze westerse wereld. Het ik en onze identiteit zijn hoofdrolspelers geworden in ons leven. Wij worden overspoeld met informatie en desinformatie, waardoor we het contact met ons diepere zelf en de ander kwijt zijn geraakt. We worstelen met de vraag: Wie ben ik? Gevoelens van leegte en zinloosheid zijn overal aanwezig. Daartegenover bestaat er een grote behoefte aan het ervaren van verbinding met onszelf en met alles om ons heen. In de westerse en in de oosterse wereld is veel kennis vergaard over wat we mentale gezondheid kunnen noemen: een goed functionerend bewustzijn dat leidt tot gemoedsrust en geluk.

Verschillende oosterse stromingen, waaronder het zenboeddhisme, hebben methoden ontwikkeld waarin we eenheid en verbinding met onszelf en de ander kunnen ervaren.

Waar komt zen vandaan?

Zen is een oosterse mystieke meditatie die is voortgekomen uit het Boeddhisme, eerst in India, China, later vooral in Japan. In de 20ste eeuw waren het vooral westerse christelijke monniken die in contact kwamen met zen-monniken en veel herkenden van de eigen christelijke mystieke tradities. Vanuit deze interesse en dialoog ontstonden er in de westerse wereld nieuwe netwerken en zenrichtingen, die weer aansluiting zochten bij de westerse manier van leven en denken. Thans zijn zenmeditatie en mindfulness, dat daarvan afgeleid is, ook in Nederland een veel voorkomende praktijk. Verschillende kloosters zijn bekend met zen-activiteiten.

Zazen: zittende aandacht

Bij zenmeditatie gaat het om het terugbrengen van de aandacht naar het hier en nu. De methode die hierbij gebruikt wordt is eenvoudig, maar ook verfijnd. Door voortdurend en vanuit dezelfde zithouding de aandacht te richten op een simpele zaak als het tellen van de ademhaling, ontstaat er een paradoxale situatie. Je zoekt rust, maar er komen gedachten en emoties op! Door stil te worden geef je ruimte aan gedachten en emoties die voordien onbewust bleven. Doordat je je bewust wordt van die gedachten en emoties leer je deze te relativeren en ontstaat er vanuit de leegte een ruimte die je handelen en je zijn positief kan beïnvloeden. Gedachten en emoties mogen er zijn, maar je leert er niet in te blijven hangen. Je laat ze los. Weliswaar zullen die gedachten terugkomen, maar ze veranderen van gedaante en krijgen een andere lading. Op de lange duur en zeker bij intensieve beoefening komen ook diepere ervaringen en inzichten naar boven die hebben te maken met de zin van je leven en met wie je ten diepste bent.

Praktische informatie

De groep komt op dinsdagavond bijeen volgens een halfjaarlijks rooster. Wij beginnen om 19.30 met een zentekst met enige uitleg. Wij maken gebruik van teksten van klassieke zenmeesters. Er volgen drie stiltemeditaties van 25 minuten op matten, bankjes of kussens, afgewisseld met kinhin (zenlopen). De avond wordt afgesloten met het reciteren van de Hartsoetra. Rond 21.30 gaat ieder weer huiswaarts.

We maken gebruik van de meditatieruimte op de 2de verdieping van het kapucijnenklooster, Korvelseweg 165 in Tilburg.Er wordt een eigen bijdrage verwacht van € 5,- à € 8,- per avond, te voldoen op het einde van het seizoen op rekening NL88 INGB 0001 0790 16 t.n.v. Kapucijnen Tilburg, o.v.v. contributie Zen.

Soms delen wij onze zenervaringen met elkaar en soms nodigen wij een gastspreker uit.
Iedereen met of zonder meditatie ervaring kan zich opgeven of informatie vragen via onderstaand adres. Gewoon eens een avond meemaken, ter oriëntatie kan natuurlijk ook. Beginners kunnen een aangepast programma krijgen.
Voor opgave of info: aflmsmits@gmail.com

Het voornaamste kenmerk van zen is, dat ze elke systematische uitwerking verwerpt om, voor zover mogelijk is, terug te keren naar de zuivere, niet verwoorde en niet geïnterpreteerde grond van de onmiddellijke ervaring.

De directe ervaring waarvan? Van het leven zelf.

Thomas Merton, uit: “Wij zijn al een”

De weg van zen is de weg van zelfkennis. Zodra je jezelf vergeten bent, weet je wie je bent.
Als je jezelf vergeet, ervaar je jezelf als alle dingen.
Als je jezelf als alle dingen ervaart, zijn lichaam en ziel van je afgevallen. Als je hier bent, zul je zelfs vrij zijn van de verlichting, maar zul je haar voortdurend realiseren zonder over haar na te denken.

Dogan Zenji, vertaling door Jef Boeckmans

Rust en onrust komen voort uit illusie, verlichting kent geen voorliefde noch afwijzing. Alle dualistische benaderingen komen voort uit verkeerde conclusies.
Ze zijn dromen, fantasieeën en vlekken voor je ogen. Waarom wil je ze aangrijpen?
Winnen en verliezen, juist en onjuist, laat ze voor altijd varen.

Seng-t-san, uit: “Shinjinmei”, vertaling door Kees van den Muijsenberg